Przejdź do głównej zawartości

Gdy dwójka jest lepsza od jedynki


Halloween II, reż. Rob Zombie, rok 2009

Już w pierwszej części remake'u najwybitniejszego slashera w historii, Rob Zombie wykazał, że nie chce pójść śladem bezdusznych, korporacyjnych wyzyskiwaczy pieniędzy, jakimi bez wątpienia były nowe wersje "Koszmaru z ulicy wiązów", "Piątku 13-tego" i "Teksańskiej masakry piłą mechaniczną". Pierwszą połowę filmu poświęcił głębszej analizie charakteru 10-letniego Michaela Myersa, który w wyniku różnego splotu wydarzeń zamordował własną siostrę i kilka innych osób. Wyglądało to jak mocno pokręcony dramat psychologiczny, który z czasem oczywiście przechodził w brutalny, standardowy slasher. W dużo bardziej ciekawszym sequelu konwulsyjna narracja już sama w sobie jest czystą postmoderną, ale novum trzeba upatrywać we wprowadzeniu motywów snu do historii. Film poprzez ten zabieg wciąż balansuje na pograniczu koszmaru a rzeczywistości, co podbija intensywność i dziwność atmosfery. Pojawiający się tutaj symbol białego konia szybko rzuca skojarzenia i interpretacje poprzez freudowskie praktyki, co było pewnie głównym zamierzeniem Zombiego, bo nawet w jednej ze scen Malcolm McDowell jako dr. Loomis sam sie do tego ironicznie odnosi. Widocznie konceptem reżysera było stworzenie pierwszego w historii tak jawnie psychoanalitycznego slashera. 

Prawdopodobnie największe wrażenie wywiera prolog, który ma znamiona majstersztyku odłożonego w czasie, ale nie zamierzam zdradzać czemu, bo cała frajda tkwi w niewiedzy. Od początku widać, że Zombie nie zamierzał poluzować szyków i atakuje ciężką artylerią. W jednej szczególnej scenie, Myers z nieprawdopodobną zajadłością zabija pielęgniarkę. Wydaje się, że trwa to trochę za długo, ale ma to jak największy sens, bowiem kipiąca nienawiść mordercy jest nadto odczuwalna. Choć wcale nie dziwi mnie, że po takich scenach zarzuca mu się nadmierną przemoc i bezmyślne nawiązywanie do szokujących klasyków grindhouse'a, to jednak krytycy wpadają też w tym przypadku w zbytnie uproszczenie. Facet, który jako muzyk bardziej pasował do cartoon network, aniżeli industrial metalu z prawdziwego zdarzenia, jest nie tylko reżyserem w pełni profesjonalnym, ale w tym filmie już wyraźnie objawiającym się jako niemały wizjoner. I choć mordy są mocne i sadystyczne, to co najciekawsze w tym wszystkim, to że nie tylko rzeź mu w głowie. Scena, w której szeryf Brackett wspomina swoją córkę, w kontraście do całej tej jatki i nihilizmu, chwyta za serce swoją niespodziewaną czułością.

Najmniej w całym filmie przekonuje aktorstwo, głównie role kobiece. Są nieszczególnie sympatyczne, to jedno, a po drugie - ciągłe wrzaski i jęki protagonistki Laurie Strode mogą wystawić cierpliwość widza na próbę. Nie wiem czemu reżyser za drogowskaz wybrał sobie aż tak rozhisteryzowane aktorstwo. Za to po raz kolejny udaje mu się rozbudowa postaci Myersa, który nie jest wyłącznie redukowany do bycia tajemniczą maszyną śmierci. W oryginale Carpentera sprawdzało się to doskonale, ale już w wersji Rosenthala nieszczególnie, bo sam Carpenter w scenariuszu ograniczył się jedynie do zwiększenia liczby ofiar. U Zombiego Myers morduje z nieskrępowaną furią, ale w swojej potężnej powłoce skrywa młodego, zdesperowanego chłopaka, który emocjonalne zaburzenia rozwiązywać umie tylko poprzez pchnięcie nożem w klatkę piersiową każdej napotkanej osoby.

Pojawiają się problemy ze spójnością, bo film wygląda jakby był złożony z kilku części. Lecz jest to bez wątpienia najlepsze i najambitniejsze dzieło Zombiego (a także jeden z najlepszych horrorów XXI wieku), który wówczas z projektu na projekt ładnie się rozkręcał. Podobnie imponujące "The Lords of Salem" to potwierdzało, nawet jeśli jego ostatni film "31" był obniżką formy.
★★

Komentarze

  1. O, jedna z niewielu pozytywnych recenzji Halloween 2 Zombiego (a szkoda, też bardzo lubię ten film). Sporo trafnych spostrzeżeń, czytało się bardzo miło.

    OdpowiedzUsuń
  2. "Widocznie konceptem reżysera było stworzenie pierwszego w historii slashera z psychoanalitycznymi ambicjami." - nie taki pierwszy patrz "Mój brat Kain" De Palmy, czy genialny i pochodząc aż z 1960 roku "Podglądacza". Zresztą film Powella to inspiracja dla większości reżyserów chcących łączyć grozę i psychoanalizę.

    OdpowiedzUsuń
  3. Ichabod - dzięki, film nie zasłużył na cięgi, które zebrał w trakcie premiery.

    Tak to ja! - Po pierwsze, to zdanie jest zabarwione lekką ironią, więc nie warto je traktować zbytnio poważnie, bo wątpię by Zombie wykazywał takie zapędy. Z kolei bardzo dobry "Mój brat Kain" nie jest slasherem, to jedno. Z "Pepping Tom" sytuacja jest o tyle trudniejsza, że niektórzy uznają go proto-slashera, ale też bym do tego nie podchodził tak optymistycznie (sytuacja podobna do Psychozy). Film Powella, który zresztą niesłusznie mu zniszczył karierę, to w ogóle bardzo wpływowe dzieło. Twoje uwagi są słuszne, jeśli chodziło Ci o ogólne występowanie psychoanalizy w grozie, ale w przypadku mojego posta trochę chybione ;)

    OdpowiedzUsuń
  4. E tam, niczego nie biorę zbyt poważnie, miałem ochotę napisać komentarza to napisałem. I ja bym tak nie skreślał "Mojego brata Kaina" z listy slasherów, to bardzo ciekawa hybryda gatunkowa i miejscami mocno zahaczająca o slashery. Choć to film najbardziej zapatrzony właśnie w "Podglądacza" oraz filmy Hitchcocka.

    OdpowiedzUsuń
  5. Spoko. Dobrze, że napisałeś :) Co opinia to inna. Hybrydą może i jest, ale w rozumieniu czysto slasherowym odpada. To samo można powiedzieć o Dressed to kill, które niemal wygląda jak giallo, czy Body Double, też przemycające trochę z tej atmosfery. Genialny reżyser dla mnie.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. W ,,Body Double'' De Palma efektywnie zmierzył się z hitchcockowskim patentem narracyjnym z ,,Psychozy'' i ''Vertigo'' - gdzie najważniejsza kulminacja występuje w środku opowieści, dzieląc w ten sposób dzieło i powodując niejako powrót do punktu wyjścia, dzięki czemu mamy jakby dwa filmy w jednym. Argento też tego spróbował w ,,Syndromie Stendahla'' i moim zdaniem nie sprostał.
      Ja sobie niedawno ,,Carrie'' odświerzyłem i uważam, że film się całkiem nieżle broni po latach. Z jego wiadomych zalet zwróciłbym uwagę na dużą reżyserską dyscyplinę: to się ogląda, jak taki typowy ,,high school confidental'' z całym dobrodziejstwem inwentarza, a Nieznane przesącza się przez powłokę realności dyskretnie i bardzo rzadko. De Palma dociskał sprężynę powściągliwości nie krócej, nią należało, by w kulminacji na balu z impetem przypierdolic tymi wszystkimi swoimi wynalazkami na raz: montażem, podzielnymi ekranami, muzyką - piękne braterstwo broni formy i treści pod sztandarem chaosu:) Bardzo nowoczesne kino, na tamten moment.
      Muszę sobie jeszcze ,,Sisters'' i ,,Blow Out'' przypomniec.

      Usuń
    2. Świetnie to ująłeś. Nie mam nic do dodania :) No ja muszę sobie "Carrie" właśnie przypomnieć. "Blow Out" też. "The Fury" również. Koleś jest w top 10 moich ulubionych reżyserów, więc jego kino szczególnie na mnie działa.

      Usuń

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Ulubione horrory z lat 2000-2009

Dawno nie robiłem żadnej listy, więc dla odmiany wrzucam krótką z umiłowanymi horrorami z poprzedniej dekady. Nie był to okres szczególnie udany dla tego gatunku, więc niestety wyboru sporego nie miałem (albo nie dotarłem do skrytych perełek). Wyjaśnia to np. obecność na mojej liście filmu rodzaju "The Host", w połowie dramatu, w połowie horroru. Z tą klasyfikacją gatunkową to nie była taka prosta sprawa, ale gdy zestawiłem go z "Taxidermią" czy "Głodem miłości", dziełami również kategoryzowanymi jako horrory, wydał mi się zdecydowanie bardziej trafnym wyborem. The Host: Potwór, reż. Bong Joon-ho, rok 2006 Jak wyjaśniałem pokrótce we wstępie, jeden z paru filmów na liście, który nie jest czysty gatunkowo. Reżyser pomysłowo przemiela nurt Monster Movie przez społeczno-rodzinny dramat, wstrząsająco obrazując widzowi, że to własny rząd wydaje się bardziej przerażający niż ogromna, zmutowana ryba. Tak oryginalne, wciągające, a nawet niekiedy przej

ULUBIONE FILMY - MOJE I ZNAJOMYCH

Niemal 11 lat temu na wzór rankingu "Sight & Sound" stworzyłem listę swoich 10 ulubionych filmów. Teraz postanowiłem to zrobić znowu, by przekonać się, jak bardzo zmienił się mój gust. Okazało się, że zaledwie jedna pozycja z tamtego zestawienia dała radę się utrzymać . Co ciekawe, cztery filmy, które wtedy ostatecznie pominąłem (wspomniałem o nich w opisie) znalazły drogę do mojej topki. To pozostawia nam pięć zupełnie nowych tytułów.  W przeciwieństwie do tamtego wpisu z ulubionymi filmami ten jest sto razy ciekawszy, bo postanowiłem zaprosić do zabawy część znajomych. Dzięki temu mamy tutaj piękną różnorodność - przednie filmy gatunkowe, ostry arthouse, sprawdzony kanon czy kino tak złe, że aż dobre.  W ramach wyjaśnienia dodam, że zamieszczone tu listy (poza jednym wyjątkiem) na samym początku zawierają pozycję, która jest ceniona szczególnie wysoko przez uczestników zabawy. Specjalnie użyłem koloru czerwonego, pogrubienia i większej czcionki, żeby jeszcze bardziej to

Najlepsze horrory 2010-2019 (work in progress)

Poprzednią listę pierwszej  dekady  XXI wieku miałem wówczas nierozszerzoną, stąd pozycje, które się tam znalazły (pomijając top 11) nie do końca jeszcze oddawały pełen ogląd. Trochę rzeczy zobaczyłem później, ale takie są prawidła list - jest to zabawa bez końca. Horrory z lat 2010-2019 staram się śledzić uważniej, ale na pewno coś pominąłem. Myślę jednak, że dana lista dość dobrze oddaje to, co mi się podobało. Rzecz jasna nie każda pozycja jest tu czystym horrorem, ale nie oznacza to, że nie zawiera elementów charakterystycznych dla tego gatunku. Skala gwiazdkowa: trzy gwiazdki to film świetny, dwie – bardzo dobry, jedna – dobry. Sweetheart (Jd Dillard, 2019)   ★ Ekstaza (Joe Begos, 2019)  ★ Zombi Child (Bertrand Bonello, 2019)  ★ ★ ★   The Lighthouse (Robert Eggers, 2019)   ★ ★ ★ Midsommar. W biały dzień (Ari Aster, 2019)  ★ ★ ★ Mandy (Panos Cosmatos, 2018)  ★ In Fabric (Peter Strickland, 2018)  ★ ★ ★ Possum (Matthew Holness